Multipl Skleroz (MS) Nedir?

Multipl Skleroz (MS, emes olarak okunur), merkezi sinir sisteminin bir hastalığıdır. Merkezi sinir sistemi; beyin, omurilik ve görme sinirlerinden oluşmaktadır. MS’te bu sistemlerin etkilenmesi sonucu duyusal, görme, yürüme, konuşma ve denge gibi merkezi sinir sistemi işlevlerinde bazı bozulmalar olabilmektedir. Türkiye’de 40 bin, civarında MS hastasının olduğu tahmin edilmektedir.

MS sıklığı bakımından kadın erkek farkı var mıdır?
MS kadınlarda 2 kat daha sıktır, yani MS’lilerin %70 kadarı kadındır. Otoimmün kökenli pek çok başka hastalık da kadınlarda daha sıktır. Kadınların hormonal denge açısından farklı özellikler taşıması gibi bazı faktörler bu farklılıktan sorumlu olabilmektedir.

MS hangi yaşlarda görülür?
Dünyanın değişik yerlerinde MS görülme sıklığı değişse de MS başlangıç yaşı tüm dünyada benzerdir.

MS’in başlangıcı çoğu hastada 20 ile 40 yaşlar arasındadır, yani hastalık gençlerin hastalığıdır. Daha erken ve geç yaşlarda da hastalığın başlaması olasıdır. Hastaların %10 kadarı çocukluk çağında ilk belirtilerini yaşarlar. Ancak, başlangıcın 15 yaşından küçüklerde ve 60 yaşından büyüklerde olması oldukça nadirdir.

MS’te ne olur?
MS’te temel sorun bağışıklık hücrelerinin şaşırması sonucu merkezi sinir sistemi hücrelerine saldırı olmasıdır. Bağışıklık sistemindeki şaşırmaya neyin yol açtığı, bağışıklık sisteminde ne tip değişikliklerin olduğu ve sinir hücrelerinin nasıl etkilendiği henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Tıpkı elektrik kablosunun etrafındaki koruyucu kılıf gibi merkezi sinir sistemindeki sinir liflerini çevreleyen ve koruyan yağlı bir doku vardır ve miyelin olarak adlandırılır. MS’teki asıl etkilenen kısım miyelindir ancak sinir hücresinin temel kısmı olan ve akson olarak adlandırılan kısımda da bozulmalar ortaya çıkar.