Radyoloji Nedir? Radyoloji Hangi Hastalıklara Bakar?
Radyoloji, radyo, ses dalgaları ve X ışınları ile görüntüleme teknolojisini kullanarak hastalıkların tanınmasını sağlayan bir sağlık birimidir. Bu kapsamdaki tedavi süreçlerinde ise görüntüleme teknikleri dahilinde invaziv prosedürleri içeren geniş kapsamlı uygulamalar kullanılır. Hastaları etkileyen tıbbi kararların önemli bir bileşeni olan radyoloji, aynı zamanda diğer tüm sağlık branşlarına da destek olmaktadır.
Radyolojiyi iki ana bölüme ayırabiliriz.

Tanısal Radyoloji (Diagnostik Radyoloji)

Genel radyolojinin alt birimi olan tanısal radyoloji, hastalık belirtilerini tespit etme ve alınan ilaçlar konusunda tedaviye olan etkinin araştırılmasında kullanılır. Tanısal radyolojinin de yine kendi içerisinde testlere ayrıldığını söylemek mümkün. Bunları da şu şekilde sıralayabiliriz;

• Mamografi
• Manyetik rezonans görüntüleme (MR)
• Röntgen
• Manyetik rezonans anjiyografi (MRA)
• Pozisyon emisyon tomografisi (PET)
• Talyum kardiyak stres testi
• Floroskopi
• Ultrason
• Kemik taraması
• Nükleer tıp incelemeleri
• Tiroid taraması
• BT anjiyografi
• Bilgisayarlı tomografi (BT)

Tedavi ve Girişimsel Radyoloji

Açık operasyon uygulanmayan hastalıkların tedavisinde kullanılan tedavi ve girişimsel radyoloji, aynı zamanda minimal invaziv prosedürler için de bir görüntü rehberliği sistemidir. Önemli tıbbi prosedürleri yönlendirmeye yardımcı olmaktadır. Arter ve damarlarda meydana gelen tıkanma, sırt ağrıları, böbrek ve karaciğer problemleri, kanser, tümör ve rahim fibroidi gibi hastalıkların tedavisi için çok önemlidir. Bu tür tedavi yöntemlerinin operasyon riskleri ise oldukça düşüktür.

Tedavi ve girişimsel radyolojinin prosedürlerini de şu şekilde sıralayabiliriz;

• Beslenme tüpü yerleştirme
• Kanamayı kontrol etmek için kullanılan embolizasyon
• Pik kateteri (PICC)
• Damar görüntüleme (anjiyografi)
• Rahim atardamarı tıkanıklığı tedavisi
• Damar genişletme (anjiyoplasti)
• İğne biyopsileri
• Kemoembolizasyon
• Meme biyopsisi
• Y-90 radyoembolizasyonu
• Bel ve omurga bölgesindeki kemik kırıklarının tedavisi
• Tümör ablasyonu tedavileri

Tanı ve tedavi planlaması yapılırken, radyolojide bazı yöntemleri kullanmak mümkündür. Bu yöntemler, hastalıkların doğru şekilde tanınmasının sürecini hızlandırır. Radyoloji için kullanılan görüntüleme yöntemleri de şu şekilde sıralanabilir;

Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR): Bu yöntem sayesinde kemik, damar, doku ve organların kesitsel görüntüleri oluşturulur ve güçlü bir radyofrekans dalgası ile manyetik alan kullanılır. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR) yöntemi ile kadın hastalıkları, nöroloji, kalp rahatsızlıkları, fizik tedavisi ve ortopedi gibi alanlarda tedaviye yardımcı olunur.

Ultrason: Hemen herkesin bildiği bu yöntemde ise radyoloji ile görüntüleme yöntemleri arasında ses dalgaları kullanılır. Üriner sisteme ait faaliyetler, jinekolojik incelemeler ve karın içi organlar gibi pek çok bölgedeki tanı ve tedavilerde ultrason yöntemleri kullanılmaktadır. Ayrıca bu inceleme yönteminin hasta sağlığı açısından da hiçbir riski bulunmaz.

Röntgen: Kemikler başta olmak üzere vücut yapılarının, röntgen (X) ışınları kullanılarak görüntülenmesine verilen isimdir.

Panoramik Röntgen: Ağız içinin genel olarak görüntülendiği bir radyoloji yöntemi olan panoramik röntgen, diş ve ağız hastalıkları için tercih edilmektedir. Birçok doktor, tedavi sürecindeki sorun ve tedavi yöntemlerinin belirlenmesi için bu yöntemi kullanır.

Mamografi: Memenin iki tabaka arasına sıkıştırılarak röntgen ışınları ile görüntülenmesi yöntemidir.

Radyolojik Yöntemler Hangi Hastalıklarda Kullanılır?

Radyoloji ile tanısı ve tedavisi gerçekleştirilebilen hastalıklar şunlardır;

• Jinekolojik ve pediatrik hastalıkların incelenmesi
• Kemik ve akciğer hastalıklarının teşhisi
• Karın, batın, meme, yumuşak doku lezyonlarının görüntülenmesi
• Yaralanmalar
• Acil tıp
• Omurga, omurilik, beyin, baş, boyun, bel, nöroradyoloji gibi sinir sistemi rahatsızlıkları
• Meme hastalıkları
• Yumuşak doku ve iskelet sistemi hastalıklarının teşhisi
• Kalp ve damar hastalıklarının teşhis ve tedavisi
• Hamilelik takibi