Psikoloji Nedir?

Psikoloji, kelime anlamıyla ruh bilimi demektir. İnsan ruhunu, hislerini ve davranışlarını sebep-sonuç ilişkisine dayalı inceleyen bir bilim dalıdır. Psikolojide hiçbir davranış, temelsiz gerçekleşmeyeceği için, duyguların meydana getirdiği her tepkime psikolojinin konusudur.

Doğa bilimlerini de içine alan psikoloji, aynı zamanda bir sosyal bilimdir. Psikolojinin incelenmesi ise organizmaların direkt olarak gözlemlenebilen davranışlarının incelenmesidir. Hatta psikoloji bilimi sayesinde insanların yanı sıra hayvanların davranışlarının incelenmesi de sağlanabilir. Psikoloji aynı zamanda içsel olduğu kadar, kişiler arası iletişimi de incelemektedir. Grup içi davranışlar ve gruplar arası ilişkiler, psikoloji ile incelenebilir.

Psikolojinin Dalları Nelerdir?
Psikoloji, aynı zamanda farklı dallara ayrılan bir kavramdır. Psikolojiye ait dalları şu şekilde sıralayabiliriz;

İnsan Psikolojisi
Bu psikoloji dalı, insanların davranışlarını, zihinsel süreçlerini ve tüm bunların altında yatan sebepleri en detaylı şekilde araştırmaktadır. Her insanın çevresinde birtakım olaylar gerçekleşir ve o da bu olaylara tepki verir. Aynı zamanda kişinin davranışları ile zihinsel durumu arasında her daim bir bağ bulunur. Mesela davranış bozukluğu olan bir birey ile sağlıklı bir bireyin vermiş olduğu tepkiler asla aynı değildir. İşte bu kapsamda davranış bozukluğu olan bireyler, insan psikolojisi dalı sayesinde çözümleme alabilmektedir.

Kişilik Psikolojisi
İnsanlar arası etkileşimlerde, bu etkileşimin neticesinde meydana gelen bazı durumlar olabilir. Yani kişiler, bir başkasıyla kurduğu iletişim ve etkilerden sonra davranış, düşünce ve duygu bakımından kalıcı davranışlar edinebilirler. Bu psikoloji dalı ise tüm bunları inceler ve çözümlemeler sağlar.

Sosyal Psikoloji
Sosyal psikoloji diğer insanlarla etkileşimin ve sosyal ortamın bireyin tutum, düşünce, duygu ve davranışlarına etkisiyle ilgilenir. İnsan sosyal bir canlıdır ve gelişimin büyük bir kısmı da sosyal psikolojik olaylarda, tutum ve davranışlarda meydana gelir. Bu nedenle, gelişim psikolojisi ve sosyal psikoloji çalışmaları arasında da yakın bir bağ vardır.

Gelişim Psikolojisi
Gelişim Psikolojisi, ana rahminden başlayarak ölüme kadar uzanan zaman süresince, yaşa bağlı olarak görülen düzenli ve birbirini izleyen değişimlerdir. Gelişme ve değişmenin şekil değiştirerek de olsa yaşamın her döneminde devam ettiği araştırma bulgularıyla kanıtlanmıştır. Bunun için çağımız gelişim psikologları yalnız çocukluk dönemini değil ergenlik, gençlik, yetişkinlik ve yaşlılık dönemlerini de çalışma alanları içine almıştır. Bu daldaki psikologlar, gelişimin değişik dönemlerinde ortaya çıkan davranışlar ile çeşitli çevre koşullarının ve kalıtımın davranışları nasıl etkilediğini araştırarak; ilgili ilkeleri belirlemeye ve açıklayıcı kuramları geliştirmeye çalışırlar.

Psikometri Alanı
Burada da insan zekası, psikolojik özellikler, kişilik, davranışlar ve benzeri şeylerin toplamı alınarak analizler yapılır. Bu analizlere bağlı olarak da uzmanların test işlemleri gerçekleştirilmesi sağlanır. İşte tüm bunların neticesinde de kişinin olumlu çözümlemeler almasına katkı sağlanmış olur.

Psikolojinin Uygulama Alanları
Psikolojinin de kendine özgü birçok uygulama alanı mevcuttur. İnsanları ve hayvanları inceleyen bu bilim dalı, tam olarak şu alanlar dahilinde uygulanabilmektedir;

Spor Psikolojisi
Bu alanda, sporcuların odaklanma başta olmak üzere spor ortamı davranışları ve motivasyonları da incelenmektedir.

Çevre Psikolojisi
İnsanların fiziksel çevresi ile girdiği ikili iletişimler ve bu iletişimlerin getirmiş olduğu sonuçlar incelenir.

Eğitim Psikolojisi
Burada ise öğrenci ve öğretmen ilişkisinin düzenlenmesi hedeflenir. Bunun için birbirinden etkili eğitim teknikleri geliştirilir. Yapılan önemli çalışmalar neticesinde de öğrencilerin değerlendirilmesi sağlanır.

Trafik Psikolojisi
Bu psikoloji uygulama alanında da trafik ve yol güvenliğinin sağlanması hedeflenir. Bunun için sürücü ve sürücü adaylarının yeteneklerinin test edilmesi sağlanır ve kişiler trafik içerisindeki tutum ile davranışları incelenir.

Endüstri Psikolojisi
İş yerindeki çalışanların moral ve motivasyonlarının da elbette ki iyileştirilmesi gerekir. İşte bunu sağlamak adına incelemeler yapan uygulama modeli ise endüstri ve örgüt psikolojisidir. Burada, çalışanların psikolojik analizleri yapılır ve onlar için en iyi yöntemlerin uygulanması sağlanır.

Sağlık Psikolojisi
İnsanların hastalıklarla mücadele etmesi durumunu ise sağlık psikolojisi uygulamaları inceler. Bu kapsamda yapılan araştırma, gözlem ve buna bağlı yürütülen tedavi yöntemleri sayesinde hastaların iyileşme düzeylerinde de olumlu gelişmeler yaşanır.

Adli Psikoloji
Mahkeme süreçlerinde uzmanlığı olan kişiler, artık bazı davalarda görev alabilirler. Bu alandaki kişilerin de konuya uygun yerlerde görev alması sağlanır. İşte tüm bu süreçler dahilinde ise adli psikoloji o kişilere yardım eder.

Psikolojik Danışmanlık Hizmetleri
Burada, insanların kendilerine yetebilme durumlarına katkı sağlanır. Genel olarak, insanların iç sorunlarıyla ilgilenilir ve kişinin çözüm stratejisi geliştirme becerilerinin artmasında yardımcı olunur.